Λογοτεχνική Μετάφραση

Καθώς ερευνούμε την μετάφραση λογοτεχνικών κειμένων, τις ιδιαιτερότητες της διαδικασίας μεταφοράς ενός ποιήματος, διηγήματος ή μυθιστορήματος σε μια άλλη γλώσσα και κουλτούρα, αναγνωρίζουμε μια πράξη πολυδιάστατη, και συχνά, απαραιτήτως δημιουργική. Oι προσεγγίσεις λογοτεχνών που έχουν ασχοληθεί με την μετάφραση πολλές φορές υπερβαίνουν ή επαναπροσδιορίζουν τα όριά της. Κατά την διάρκεια αυτού του μαθήματος του ΠΜΣ «Επιστήμη της Μετάφρασης» θα μελετηθούν μια πλειάδα μεταφραστικών εκδοχών, μιμήσεων και λογοτεχνικών πειραματισμών που βασίζονται στη μετάφραση και θα επιχειρηθεί η κριτική ανάγνωση υβριδικών κειμένων που αντανακλούν έναν συνεχή και παραγωγικό διάλογο ανάμεσα σε πρωτότυπα και μεταφράσματα. Παράλληλα μας βοηθάει αυτό να αντιληφθούμε τον καίριο ρόλου του μεταφραστή κατά την πρόσληψη ενός συγγραφέα σε μια άλλη γλώσσα και λογοτεχνική παράδοση· να εντοπίσουμε τα όρια και συμβάσεων που διέπουν την διαδικασία της μετάφρασης· και να κατανοήσουμε πληρέστερα τη θέση της εντός του λογοτεχνικού φαινομένου.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα μπορούν να:

• Εμβαθύνουν στο ιδιαίτερο περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργεί ο μεταφραστής της λογοτεχνίας, ερχόμενος σε επαφή με δυο λογοτεχνικές παραδόσεις.
• Εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κύριων λογοτεχνικών ειδών.
• Προσεγγίσουν κριτικά τη σύνθετη φύση της λογοτεχνικής μετάφρασης καθώς και τις δημιουργικές επιλογές που διαθέτει ο μεταφραστής λογοτεχνικών κειμένων.
• Εξελίξουν τις δεξιότητές τους στη σύνταξη παρακειμένων που συχνά απαραίτητα συνοδεύουν τα λογοτεχνικά μεταφράσματα, καθώς και να αντιλαμβάνονται το πόσο κοντά βρίσκονται ο κριτικού και μεταφραστή λογοτεχνίας, αλλά τις σχέσεις των δυο με το εκδοτικό περιβάλλον.
• Προσεγγίζουν κριτικά ζητήματα πρόσληψης που συνδέονται με τον ρόλο του μεταφραστή και να μελετούν τη θέση των μεταφράσεων μέσα στο πλαίσιο της ιστορίας της λογοτεχνίας.

1η εβδομάδα: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΘΕΩΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗΣ

2η εβδομάδα: Η ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΑΜΕΤΑΦΡΑΣΤΟ

3η εβδομάδα: ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

4η εβδομάδα: ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ

5η εβδομάδα: ΜΕΤΑΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

6η εβδομάδα: Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΑΙ Ο ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

7η εβδομάδα: H METAΦΡΑΣΗ ΩΣ ΘΕΜΑ ΣΤΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ

8η εβδομάδα: (ΑΝΑ)ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ

9η εβδομάδα: ΜΕΤΑΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΙΗΤΕΣ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ

10η εβδομάδα: ΜΕΤΑΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΑΓΓΛΟΦΩΝΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

11η εβδομάδα: ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ

12η εβδομάδα: ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΓΛΩΣΣΑ/ΑΥΤΟΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

13η εβδομάδα: ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ

Arrojo, Rosemary (2017). Fictional Translators. Λονδίνο και Νέα Υόρκη: Routledge.

Boase-Beier, Jean & Holman, Michael (επιμ.) (1999) The Practices of Literary Translation: Constraints and Creativity. Μάντσεστερ: St. Jerome.

Keeley, Edmund (1998) On Translation: Reflections and Conversations. Amsterdam: Harwood Academic Publishers.

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ) (1998) Η Γλώσσα της Λογοτεχνίας και η Γλώσσα της Μετάφρασης. Θεσσαλονίκη: ΚΕΓ.

Malmkjaer, Kirsten (2019). Translation and Creativity. Λονδίνο και Νέα Υόρκη: Routledge.

Nikolaou, Paschalis & Kyritsi, Maria-Venetia (επιμ.) (2008) Translating Selves: Experience and Identity Between Languages and Literatures. Λονδίνο και Νέα Υόρκη: Continuum.

Πρόσωπο με πρόσωπο/ Εργαζόμαστε πάνω σε κείμενα κλιμακούμενης δυσκολίας/έκτασης και σε ευρεία γκάμα λογοτεχνικών ειδών –δίνονται παράλληλα θεωρητικά κείμενα (μεταφραστικές σπουδές και συγκριτική λογοτεχνία) προς μελέτη, και εξετάζονται συστηματικά παρακειμενικά αποτελέσματα του έργου του μεταφραστή λογοτεχνίας (σημειώσεις και εισαγωγές, πρόλογοι, επίμετρα, κτλ). Υλικό προς μελέτη και διαρκής ενημέρωση για το μάθημα δίνεται στους φοιτητές μέσω της πλατφόρμας e-class.

Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία

Εξαμηνιαία ατομική ερευνητική εργασία, η οποία εστιάζει στην πράξη και θεωρία της λογοτεχνικής μετάφρασης.