Γενική Γλωσσολογία και Μετάφραση Ι

Διδάσκων/ουσα: Τσίγκου Μαρία
Κωδικός Μαθήματος: YK-5100
Κωδικός Gram-Web: ΓΛ1001-1
Κατηγορία Μαθήματος: Γενικού Υποβάθρου - Θεμελίωσης
Τύπος Μαθήματος: Υποχρεωτικό
Επίπεδο Μαθήματος: Προπτυχιακό
Γλώσσα Μαθήματος: Ελληνικά
Εξάμηνο: Ε΄
ECTS: 2
Σύνολο Ωρών: 2
Erasmus: Διαθέσιμο (στα Αγγλικά)

Γενική Γλωσσολογία και Μετάφραση Ι
Mέγεθος: 212.13 KB :: Τύπος: Αρχείο PDF

Σύντομη Περιγραφή:

Στο μάθημα επιχειρείται μια πρώτη προσέγγιση των σχέσεων μεταξύ Γλωσσολογίας και Μετάφρασης μέσα από την ανάλυση εννοιών που καταδεικνύουν τη συμβολή της μιας στη μελέτη της άλλης. Αναπτύσσονται διεξοδικώς θέματα όπως: τι είναι γλώσσα, σε τι διαφέρει η ανθρώπινη γλώσσα από τους τρόπους επικοινωνίας των άλλων όντων, οι γλώσσες και η εξωγλωσσική πραγματικότητα, η ποικιλία των γλωσσών και η επίτευξη της επικοινωνίας, οι χρήσεις και το υλικό της γλώσσας, η διπλή άρθρωση της γλώσσας, η οικονομία της γλώσσας κά. Αναλύονται, επίσης, οι σχέσεις μεταξύ γλώσσας και σημασίας, ο σημειακός χαρακτήρας της γλώσσας, η υφή και οι ιδιότητες του γλωσσικού σημείου, η έννοια του γλωσσικού συστήματος, οι έννοιες της Συγχρονίας, της Διαχρονίας και της Δυναμικής Συγχρονίας και δίνεται έμφαση στις διαφορές που παρουσιάζουν οι Συνταγματικές και Παραδειγματικές Σχέσεις των σημασιολογικών μονάδων στις γλώσσες.

Αντικειμενικοί Στόχοι - Επιδιωκόμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

γνώση βασικών γλωσσολογικών θεωρών για την ανάλυση της γλώσσας
αναγνώριση των τρόπων λειτουργίας της γλώσσας γενικά και της κάθε γλώσσας εργασίας των φοιτητών ειδικότερα
ανάλυση με συγκεκριμένα μεθοδολογικά εργαλεία της γενικής γλωσσολογίας των κειμένων των γλωσσών εργασίας των φοιτητών, προκειμένου να κατανοήσουν όλες τις δυνατές πληροφορίες που αυτά κρύβουν πριν τα μεταφράσουν
γνώση της μεθοδολογίας εκπόνησης μιας ερευνητικής εργασίας χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της γλωσσολογίας σωμάτων κειμένων

Περιεχόμενο (Syllabus):

1η εβδομάδα:

Το αντικείμενο της Γλωσσολογίας, οι επιμέρους κλάδοι της και η συμβολής της στη Μετάφραση.

2η εβδομάδα:

Βασικές λειτουργίες και χαρακτηριστικά της ανθρώπινης γλώσσας μέσω της σύγκρισής της με άλλα συστήματα επικοινωνίας.

3η εβδομάδα:

Η γλώσσα ως ατομική και κοινωνική οντότητα: ύφος και γλωσσική ποικιλία.

4η εβδομάδα:

Υφή και ιδιότητες του γλωσσικού σημείου.

5η εβδομάδα:

Ανάλυση του σημαινομένου: αξία, πολυσημία, συνωνυμία, σημασιολογικά πεδία, υπερώνυμα και υπώνυμα. Άσκηση με παραδείγματα από διάφορες γλώσσες.

6η εβδομάδα:

Ανάλυση του σημαίνοντος: ομογραφία, ομοηχία, παρωνυμία και ψευδόφιλες λέξεις. Οι μηχανισμοί σχηματισμού σημαινόντων. Άσκηση με παραδείγματα από διάφορες γλώσσες.

7η εβδομάδα:

Η γλώσσα ως σύστημα σχέσεων. Παραδειγματικές και συνταγματικές σχέσεις. Άσκηση με παραδείγματα από διάφορες γλώσσες.

8η εβδομάδα:

Ελάχιστες σημασιολογικές μονάδες και λέξεις ή πώς κάθε λέξη μεταφέρει συνήθως περισσότερες από μια πληροφορίες. Ανάλυση παραδειγμάτων από διάφορες γλώσσες.

9η εβδομάδα:

Συνδυασμοί ελάχιστων σημασιολογικών μονάδων: συνάψεις, ιδιωτισμοί και ελευθερία επιλογής. Παρουσίαση συμφραστικού πίνακα και ασκήσεις εφαρμογής.

10η εβδομάδα:

Η διαδικασία παραγωγής νοήματος και ο ρόλος της Γραμματικής. Διαφορετικοί τρόποι έκφρασης νοήματος από τις επιμέρους γλώσσες.

11η εβδομάδα:

Η εξέλιξη της γλώσσας. Οι έννοιες της Συγχρονίας, της Διαχρονίας και της Δυναμικής Συγχρονίας μέσω παραδειγμάτων από την ελληνική.

12η εβδομάδα:

Θεωρητικές προσεγγίσεις γραμματικής ανάλυσης. Σύγκριση και κριτική των παρουσιαζόμενων θεωριών.

13η εβδομάδα

Ανακεφαλαίωση των σημαντικότερων σημείων.

Συνιστώμενη βιβλιογραφία προς μελέτη:

Γούτσος Δ. (2012) Γλώσσα: κείμενο, ποικιλία, σύστημα. Αθήνα: Κριτική.

Μπαμπινιώτης Γ. (1980) Θεωρητική Γλωσσολογία Αθήνα: Ιδιωτική έκδοση.

Τσίγκου Μ. (2010) «Σύντομη εισαγωγή στις σχέσεις γλωσσολογίας και μετάφρασης (με παραδείγματα από το ζεύγος Γαλλικής-Ελληνικής)» in Dictio 3, Επιστημονική Επετηρίδα – Υearbook 2008-2009. Κέρκυρα: Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης και Διερμηνείας. 225-250.

Mounin G. (2003) Κλειδιά για τη γλωσσολογία. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης.

Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι:

To μάθημα είναι δίωρο και γίνεται με τη μορφή διάλεξης με διαλεκτική μέθοδο αλλά και με τη βοήθεια PowerPoint και διαδικτυακού υλικού. Σε τακτά χρονικά διαστήματα δίνεται άσκηση εμπέδωσης των θεωρητικών γνώσεων από τους φοιτητές με επιλεγμένα παραδείγματα από διάφορες γλώσσες. Η άσκηση εμπέδωσης θεωρείται βασικό μέρος της μεθόδου εκμάθησης.

Χρηση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας:

Στο μάθημα γίνεται χρήση των ΤΠΕ τόσο κατά την εβδομαδιαία παρουσίαση από τη διδάσκουσα όσο και κατά την εκπόνηση των εργασιών από τους φοιτητές. Πιο συγκεκριμένα, ζητείται από τους φοιτητές να αξιοποιήσουν ελεύθερα λογισμικά επεξεργασίας σωμάτων μεγάλων κειμένων όπως το AntConc.

Μέθοδοι αξιολόγησης/βαθμολόγησης:

Η αξιολόγηση των φοιτητών γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του εξαμήνου με κριτήριο τη συμμετοχή τους στη διδακτική διαδικασία και την ανταπόκρισή τους στην επεξεργασία των ασκήσεων. Η τελική αξιολόγηση και βαθμολόγηση γίνεται με γραπτές/προφορικές εξετάσεις.

Επιστροφή