Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Οικονομικό Έγκλημα
Διδάσκων/ουσα: Κάτσιος Σταύρος
Κωδικός Μαθήματος: YE-9505
Κωδικός Gram-Web: ΔΙ0700
Κατηγορία Μαθήματος: Ειδικού Υποβάθρου - Κορμού
Τύπος Μαθήματος: Υποχρεωτικό Επιλογής
Επίπεδο Μαθήματος: Προπτυχιακό
Γλώσσα Μαθήματος: Ελληνικά
Εξάμηνο: Οποιοδήποτε Εαρινό
ECTS: 2
Σύνολο Ωρών: 2
Erasmus: Διαθέσιμο (στα Αγγλικά)
Σελίδα E Class: https://opencourses.ionio.gr/courses/DFLTI200/
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στο νέο μεταψυχροπολεμικό παγκόσμιο περιβάλλον με την ενδυνάμωση του ρόλου των Διεθνών Οικονομικών Οργανισμώνόπως η “Παγκόσμια Τράπεζα” (WorldBank-W.B.) και το “Διεθνές Νομισματικό Ταμείο” (InternationalMonetaryFund-I.M.F.). Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στην έννοια των διεθνών οικονομικών σχέσεων και του οικονομικού εγκλήματος, σε εθνικό, σε ενωσιακό και σε διεθνές επίπεδο, με έμφαση στα θέματα διαφθοράς και ξεπλύματος χρήματος και ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων. Ο γενικός στόχος του μαθήματος είναι να παρέξει στους φοιτητές μια βαθιά κατανόηση των προτύπων του διεθνούς και κοινοτικού νομικού πλαισίου και του ρόλου του στην καταπολέμηση των οικονομικών εγκλημάτων. Η ενότητα εξετάζει κατά περίπτωση, αυτούς τους τύπους ρυθμίσεων και νομοθεσίας από συγκριτική άποψη. Η ενότητα εισάγει τους σπουδαστές στη σύνθετη φύση των σύγχρονων οικονομικών εγκλημάτων, τα οποία επιτρέπουν στους εγκληματίες να συσσωρεύουν σημαντικά χρηματικά ποσά μέσω αδικημάτων όπως η διακίνηση ναρκωτικών, η απάτη στις επενδύσεις, οι εκβιασμοί, η διαφθορά, η υπεξαίρεση και η φοροδιαφυγή. Το μάθημα εξετάζει τη φύση του οικονομικού εγκλήματος επιτρέπει στους φοιτητές να αναγνωρίζουν και να αξιολογούν τα αποτελέσματα των φορολογικών και άλλων οικονομικών εγκλημάτων στην οικονομική ένταξη και ανάπτυξη. Επιπλέον, η ενότητα εξετάζει όργανα και υπηρεσίες που εμπλέκονται σε διάφορα στάδια αντιμετώπισης οικονομικών εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης, ανίχνευσης, διερεύνησης και δίωξης αξιόποινων πράξεων και της ανάκτησης προϊόντων εγκλήματος.
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα μπορούν να:
• κατανοήσουν τη διασύνδεση μεταξύ διεθνών οικονομικών σχέσεων και τουοικονομικού και φορολογικούεγκλήματος,
• κατανοήσουν το διεθνές νομικό πλαίσιο και να δημιουργήσουν μια βασική σύνδεση μεταξύ της οικονομικής πολιτικής τόσο των αναπτυσσόμενων όσο και των ανεπτυγμένων χωρών,
• έχουν αντίληψη για τις αρχές της αποτελεσματικής καταπολέμησης των φορολογικών και άλλων οικονομικών εγκλημάτων ·
• κατανοήσουν και να συζητήσουν την παγκόσμια απάντηση στην μεταβαλλόμενη φύση των φορολογικών και άλλων οικονομικών εγκλημάτων σε σχέση και με άλλα ζητήματα όπως η οικονομική ανάπτυξη και η χρηστή διακυβέρνηση.
• αναλύσουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ της επιβολής της φορολογίας νομοθεσίας και της καταπολέμησης άλλων οικονομικών εγκλημάτων (όπως ξέπλυμα χρήματος, δωροδοκία, απάτη, δωροδοκία) ·
• κατανοήσουν τις τεχνικές σχεδιασμού και αξιολόγησης των δράσεων των φορέων που είναι υπεύθυνοι για την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού εγκλήματος, τη ρύθμιση και την ανταλλαγή πληροφοριών.
• κατανοήσουν τα βασικά ζητήματα της διεθνούς φορολογικής πρακτικής, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής στρατηγικών φοροαποφυγής και φορολογικού σχεδιασμού, καθώς και της συμπεριφοράς των κρατικών δρώντων (φορολογικός ανταγωνισμός, μέτρα κατά της κατάχρησης)
• χρησιμοποιήσουν τη γνώση που έχουν αποκτήσει για να διεξάγουν βασική έρευνα και να είναι σε θέση να παραδώσουν μια γραπτή παρουσίαση της έρευνας και των αποτελεσμάτων της.
Τα ακόλουθα θέματα θα καλυφθούν στις διαλέξεις:
1η εβδομάδα: Ιστορία των διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και του διεθνούς οικονομικού δικαίου.
2η εβδομάδα:Η εργασία της G20 και του ΟΟΣΑ · Ομάδα εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών · Δίκαιο της ΕΕ και συμβάσεις για τη διπλή φορολογία · η έννοια του επιζήμιου φορολογικού ανταγωνισμού.
3η εβδομάδα: Η ποινικοποίηση των οικονομικών αδικημάτων. η φύση και την έκταση των οικονομικών εγκλημάτων και η σημασία της ρύθμισης του χρηματοπιστωτικού εγκλήματος.
4η εβδομάδα: Οι πολιτικές κατά του οικονομικού εγκλήματος που υιοθετεί η διεθνής κοινότητα και ο τρόπος με τον οποίο τέθηκαν σε εφαρμογή.
5η εβδομάδα: Τα διεθνή πρότυπα για τα μεγάλα οικονομικά εγκλήματα. Η πρότυπη φορολογική σύμβαση του ΟΟΣΑ · Η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της διαφθοράς · Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά του Διακρατικού Οργανωμένου Εγκλήματος. Συμβάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης.
6η εβδομάδα:Οι Συστάσεις της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF) και άλλα μέσα μη δεσμευτικού δικαίου.
7η εβδομάδα: Διεθνείς οργανισμοί για την καταπολέμηση της φορολογικής εγκληματικότητας και άλλων οικονομικών εγκλημάτων.
8η εβδομάδα:Οι υπεράκτιες δικαιοδοσίες και ο χερσαίος οικονομικός κόσμος. Το τραπεζικό απόρρητο · Ο πραγματικός δικαιούχος.
9η εβδομάδα: Νομικές, θεσμικές, διοικητικές και λειτουργικές πτυχές αποτελεσματικών συστημάτων για την καταπολέμηση των οικονομικών εγκλημάτων σε όλο τον κόσμο.
10η εβδομάδα: Ανταλλαγή πληροφοριών και πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών · αμοιβαία δικαστική συνδρομή · διεθνείς πρωτοβουλίες.
11η εβδομάδα: Το νομοθετικό πλαίσιο και η πρακτική για τη συνεργασία μεταξύ των οργανισμών για την καταπολέμηση των φορολογικών εγκλημάτων και άλλων οικονομικών εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας με τις αρχές που είναι υπεύθυνες για τη διερεύνηση και δίωξη της διαφθοράς
12η εβδομάδα: Η επίσημη οικονομία και η παραοικονομία.
13η εβδομάδα: Συγκριτική μελέτη των εθνικών παραδειγμάτων · η έρευνα, η κατάσχεση, η δέσμευση και η δήμευση · εφαρμογή μιας προσέγγισης βάσει κινδύνου.
Η βιβλιογραφία ακολουθεί τα προς εξέταση θέματα. Εμπεριέχεται στο σύστημα ΕΥΔΟΞΟΣ και στο e-class του μαθήματος.
Επιπλέον:
Κάτσιος Σταύρος, Το Διεθνές Οικονομικό Έγκλημα στην Αρχιτεκτονική των Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2008.
Alldridge, P. (2015). Tax avoidance, tax evasion, money laundering and the problem of ‘offshore.’ In S. Rose-Ackerman & P. Lagunes (Eds.), Greed, Corruption, and the Modern State: Essays in Political Economy (pp. 317–335).
Aghion, P., Akcigit, U., Cagé, J., & Kerr, W. (2016). Taxation, corruption, and growth. European Economic Review, 86(Journal Article), 24.
Artavanis, N., Morse, A., & Tsoutsoura, M. (2016). Measuring Income Tax Evasion Using Bank Credit: Evidence from Greece. Quarterly Journal Of Economics, 131(2), 739–798.
Athanasouli, D., Goujard, A., & Sklias, P. (2012). Corruption and firm performance: Evidence from Greek firms. International Journal of Economic Sciences and Applied Research, 5(2), 43–67.
Billon, S., &Gillanders, R. (2016). State ownership and corruption. International Tax And Public Finance, 23(6), 1074–1092.
Crivelli, E., & Gupta, S. (2016). Does conditionality in IMF-supported programs promote revenue reform? International Tax and Public Finance, 23(3), 550–579.
Dreher, A., Kotsogiannis, C., &McCorriston, S. (2009). How do institutions affect corruption and the shadow economy? International Tax and Public Finance, 16(6), 773–796.
Ivanyna, M., Moumouras, A., &Rangazas, P. (2016). The Culture of Corruption, Tax Evasion, and Economic Growth. Economic Inquiry, 54(1), 520–542.
Katsios, S. (2006). The shadow economy and corruption in Greece. South-Eastern Europe Journal of Economics, 1(2006), 61–80.
Katsios, S. (2016a). Corruption as a Governance Challenge and the Role of Civil Society. Ovidius University Annals: Economic Sciences Series, (1), 192–197.
Katsios, S. (2016b). Making Promises Good: The Anti-Money Laundering Regime as a Multi- Purpose Tool for Governance. Ovidius University Annals: Economic Sciences Series, (2), 227–232. Litina, A., &Palivos, T. (2016). Corruption, tax evasion and social values. Journal of Economic Behavior & Organization, 124(Journal Article), 164.
Liu, Y., & Feng, H. (2015). Tax structure and corruption: cross-country evidence. Public Choice, 162(1), 57–78.
To μάθημα έχει την υβριδική μορφή διάλεξης-εργαστηρίου. Βασίζεται σε μεγάλο μέρος στο διάλογο με τους φοιτητές και στα σχόλιά τους. Γίνεται χρήση εποπτικών μέσων, διαφανειών και εργαστηριακών ασκήσεων. Διατίθεται υλικό που καλύπτει όλη τη διδακτέα ύλη. Η διάθεση του υλικού αυτού γίνεται μέσω της πλατφόρμας e-class.
Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
Η αξιολόγηση πραγματοποιείται μέσω ενδιάμεσης εργασίας (που αντιστοιχεί στο 40% του συνολικού βαθμού) και τελικής εξέτασης (που αντιπροσωπεύει το 60% του συνολικού βαθμού).
Για να βαθμολογηθούν οι εργασίες θα πρέπει να εμπεριέχουντην εξής δήλωση:“η παρούσα εργασία έχει γίνει από εμένα τον/την ίδιο/α και δεν εμπεριέχει αντιγραφή ή λογοκλοπή”.
Επιστροφή
Προπτυχιακό
Γραμματεία
Κτίριο «Γαληνός» (1ος όροφος)
49132 Κέρκυρα
26610 87202
dflti@ionio.gr
Εξυπηρέτηση κοινού-φοιτητών:
Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή: 11:00-13:00
Τρίτη, Πέμπτη: 11:00-13:00 (Erasmus+)