Το μάθημα ξεκινάει με την παρουσίαση και την ανάλυση των σύγχρονων μεταφραστικών προσεγγίσεων και στροφών της μεταφρασιολογικής σκέψης. Συγκεκριμένα, γίνεται σύντομη αναφορά στις θεωρίες της ισοδυναμίας και κατόπιν αναλύονται εκτενέστερα οι λειτουργικές προσεγγίσεις της γερμανικής μεταφρασιολογικής σκέψης (Θεωρία του Σκοπού, Θεωρία της Μεταφραστικής Δράσης). Στην συνέχεια παρουσιάζονται οι βασικές στροφές της μεταφρασιολογίας και οι νέες τάσεις της εξετάζοντας ζητήματα όπως το παράδοξο της αυξημένης ανάγκης για μετάφραση στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, ο χρόνος ως παράγοντας επιρροής της μεταφραστικής διαδικασίας και του μεταφραστικού αποτελέσματος, η θέση και ο ρόλος του μεταφραστή μέσα στην κοινωνία, οι μεταφραστικές στρατηγικές που επιλέγονται ανάλογα με το κειμενικό είδος (χιούμορ, κουζίνα, μουσική, ιστοσελίδες κ.λπ.) και το σκοπό της μετάφρασης δίνοντας έμφαση στις ιδιαιτερότητες της μετάφρασης από τις μείζονες προς τις ελάσσονες γλώσσες.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών στο μάθημα οι φοιτητές/τριες:
1η εβδομάδα: Θεωρίες της ισοδυναμίας – Λειτουργικές προσεγγίσεις – Θεωρία του Πολυσυστήματος.
2η εβδομάδα: Η πολιτισμική και η κοινωνιολογική στροφή στη Μετάφραση.
3η εβδομάδα: Μετάφραση και παιδική λογοτεχνία.
4η εβδομάδα: Μετάφραση και χιούμορ.
5η εβδομάδα: Μετάφραση και κουζίνα.
6η εβδομάδα: Μετάφραση και μουσική.
7η εβδομάδα: Μετάφραση και ταυτότητα.
8η εβδομάδα: Μετάφραση σε συνθήκες συγκρούσεων: δεοντολογία, διαχείριση ψυχολογικού και νοητικού φόρτου.
9η εβδομάδα: Μετάφραση και τοπική προσαρμογή.
10η εβδομάδα: Μετάφραση και υποτιτλισμός.
11η εβδομάδα: Πολυτροπική μετάφραση.
12η εβδομάδα: Μετάφραση και διαφήμιση.
13η εβδομάδα: Μετάφραση και λογοκρισία - ζητήματα δεοντολογίας.
Baker, Mona (ed). (1998) Routledge Encyclopedia of Translation Studies. London & New York: Routledge.
Baker, Mona (2006). Translation and Conflict. A Narrative Account. London and New York: Routledge.
Bassnett, Susan (1991). Translation Studies. London: Methuen.
Bassnett, Susan & Lefevere, André (1990). Translation, History, Culture. London: Piunter Publishers.
Bassnett, Susan & Lefevere, André (1998). Constructing Cultures. Essays on Literary Translation. Clevedon/Philadelphia/Adelaide: Multilingual Matters Ltd.
Chesterman, Andrew (1997). Memes of Translation: The Spread of Ideas in Translation Theory. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins.
Cronin, Michael (2000). Across the Lines. Travel, Language, Translation. Cork: Cork University Press.
Cronin, Michael (2006). Translation and Identity. London and New York: Routledge.
Cronin, Michael (2007). Μετάφραση και παγκοσμιοποίηση (Πρόλογος-Σχολιασμός-Μετάφραση Π. Κελάνδριας). Αθήνα: Δίαυλος
Delisle, Jean & Judith Woodsworth (eds) (1995). Translators Through History. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins.
Fawcett, Peter (1997). Translation and Language. Manchester: St. Jerome.
Fawcett, Peter & Guadarrama-García, Karla L. & R. Hyde Parker, Rebecca (Eds.) (2010). Translation: Theory and Practice in Dialogue. London/New York: Continuum.
Gentzler, Edwin (1993). Contemporary Translation Theories. London & New York: Routledge.
Hatim, Basil & Ian Mason (1997). The Translator as Communicator. London & New York: Routledge.
Hermans, Theo (1999). Translation in Systems. Manchester: St. Jerome.
Lefevere, André (ed) (1992). Translation/History/Culture. A Sourcebook. London & New York: Routledge.
Lathey, Gillian (2016). Translating Children’s Literature. London & New York: Routledge.
Leppihalme, Ritva (1997). Culture Bumps. An Empirical Approach to the Translation of Allusions. Clevedon/Philadelphia/Adelaide: Multilingual Matters Ltd.
Meschonnic, Henri (2011). Ethics and Politics of Translating (transl.-ed. Pier-Pascale Boulanger). Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Co.
Mossop, Brian (2001). Revising and Editing for Translators. Manchester: St Jerome.
Munday, Jeremy (2001). Introducing Translation Studies. London & New York: Routledge.
Newmark, Peter (1988). A Textbook of Translation. New York: Prentice Hall.
Nord, Christiane (1997). Translating as a Purposeful Activity. Manchester: St. Jerome.
Pym, Anthony (2012). On Translator Ethics. Principles for mediation between cultures (transl. from French by Heike Walter, ed. And updated by the author). Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Co.
Saldanha, Gabriela & O’Brien, Sharon (2014). Research Methodologies in Translation Studies. London and New York: Routledge.Snell-Hornby, Mary (1988/1995). Translation Studies. An Integrated Approach. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins.
Schäffner, Christina (2001). Annotated Texts for Translation: English-German. Functionalist Approaches Illustrated. Clevedon/Philadelphia/Adelaide: Multilingual Matters Ltd.
Snell-Hornby, Mary (1988/1995). Translation Studies. An Integrated Approach. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins.
Toury, Gideon (1995). Descriptive Translation Studies and Beyond. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins.
Trosborg, Anna (ed) (1997). Text Typology and Translation. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins.
Venuti, Lawrence (1995). The Translator's Invisibility. A History of Translation. London & New York: Routledge.
Venuti, Lawrence (ed) (2000). The Translation Studies Reader. London and New York: Routledge.
Williams, Jenny & Chesterman, Andrew (2002). The Map. A Beginner’s Guide to Doing Research in Translation Studies. Manchester: St. Jerome Publishing.
Διδασκαλία στην τάξη.
To μάθημα είναι τρίωρο και, με εξαίρεση το πρώτο μάθημα όπου ο διδάσκων παρουσιάζει τον τρόπο διεξαγωγής του μαθήματος και ορισμένες πολύ βασικές έννοιες της μεταφρασιολογίας, διεξάγεται μέσω διαλογικής συζήτησης κατόπιν παρουσίασης μιας θεματικής ενότητας από έναν φοιτητή κάθε φορά.
Στη διάρκεια του εξαμήνου προσκεκλημένοι ακαδημαϊκοί και επαγγελματίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό παραδίδουν διαλέξεις σε συγκεκριμένες θεματικές, π.χ. Οικομετάφραση.
Χρήση Τ.Π.Ε. στη διδασκαλία.
Η αξιολόγηση γίνεται μέσω γραπτών απαλλακτικών εργασιών σε δύο φάσεις. Οι φοιτητές, αφού επιλέξουν το προς ανάλυση θέμα κατόπιν συζήτησης με τον διδάσκοντα, παρουσιάζουν τις εργασίες τους ενώπιον ολόκληρης της τάξης εξηγώντας το προς ανάπτυξη θέμα και τον τρόπο με τον οποίο το αναπτύσσουν με σκοπό, μέσα από διαλογική συζήτηση, να αξιολογηθεί ο τρόπος με τον οποίο προσέγγισαν το θέμα τους, να γίνουν παρατηρήσεις και βελτιωτικές παρεμβάσεις. Σε αυτό το στάδιο αξιολογείται η μέθοδος και η διαχείριση των βιβλιογραφικών πηγών. Ακολούθως, οι εργασίες παραδίδονται στον διδάσκοντα ολοκληρωμένες εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Η αξιολόγηση του τελικού παραδοτέου αφορά το αποτέλεσμα.
