Στο μάθημα παρουσιάζονται και συζητούνται τα παρακάτω ζητήματα:

• Η σημασία των μεταφραστών και των προϊόντων της εργασίας τους για τις κοινωνίες στο πλαίσιο των οποίων εργάζονται.
• Σύντομη ιστορική αναδρομή του ρόλου των μεταφραστών και των μεταφράσεών τους.
• Η θέση των μεταφραστών και της μετάφρασης στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο διαδικτυακό περιβάλλον.
• Ο ρόλος της μετάφρασης στην κοινωνική ένταξη των μειονοτήτων στα περιβάλλοντα υποδοχής.
• Ο ρόλος της μετάφρασης στα περιβάλλοντα των προσφύγων και των μεταναστών.
• Η μετάφραση και οι ρόλοι των μεταφραστών σε συνθήκες και περιβάλλοντα συγκρούσεων.
• Οι σύγχρονες μορφές λογοκρισίας και η επιρροή τους στις συνθήκες εργασίας των μεταφραστών.
• Η θέση της μετάφρασης και των μεταφραστών στους διεθνείς οργανισμούς.
• Η μετάφραση ως μέσο διατήρησης της εθνικής ταυτότητας και της γλωσσικής ποικιλομορφίας.
• Η μετάφραση ως μέσο διατήρησης και προβολής της εθνικής ταυτότητας.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα μπορούν να:

• κατανοούν την κοινωνική και πολιτική διάσταση του μεταφραστή και της μετάφρασης
• κατανοούν τη σημασία των μεταφραστών και της εργασίας τους για τις κοινωνίες
• κατανοούν τις μεθόδους και τις στρατηγικές που εφαρμόζουν οι μεταφραστές σε ιδιαίτερες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες
• κατανοούν τις μεθόδους και τις στρατηγικές που εφαρμόζουν οι μεταφραστές στα εργασιακά περιβάλλοντα των διεθνών ΜΜΕ
• κατανοούν τις μεθόδους και τις στρατηγικές που εφαρμόζουν οι μεταφραστές στα εργασιακά περιβάλλοντα των διεθνών οργανισμών
• κατανοούν τις μεθόδους και τις στρατηγικές που εφαρμόζουν οι μεταφραστές σε συνθήκες σύγκρουσης και εμπόλεμων συρράξεων
• κατανοούν την έννοια της πολιτισμικής και εθνικής ταυτότητας όπως αυτή αποτυπώνεται σε μεταφράσεις λογοτεχνικών και πολιτισμικών κειμένων

1η εβδομάδα: Εισαγωγή στην έννοια και το περιεχόμενο της Κοινωνιολογίας της Μετάφρασης.

2η εβδομάδα: Ιστορική αναδρομή στο ρόλο των μεταφραστών: οι μεταφραστές ως δημιουργοί αλφαβήτων και εθνικών γλωσσών.

3η εβδομάδα: Ιστορική αναδρομή στο ρόλο των μεταφραστών: η μετάφραση ως μέσο διατήρησης και διάχυσης της γνώσης και ως δημιουργός εθνικών λογοτεχνιών.

4η εβδομάδα: Παγκοσμιοποίηση και μετάφραση: ο νεο-βαβελισμός και το νεοφιλελεύθερο όραμα της μονόγλωσσης παγκόσμιας κοινωνίας και η μετάφραση ως μέσο αντίστασης στην παγκόσμια πολιτισμική και γλωσσική ομογενοποίηση.

5η εβδομάδα: Η μετάφραση ως στοιχείο της διαπολιτισμικής ταυτότητας στα σύγχρονα πολυγλωσσικά περιβάλλοντα μέσω της διαπολιτισμικής συγγραφής.

6η εβδομάδα: Η μετάφραση σε συνθήκες σύγκρουσης: η περίπτωση της πρώην Γιουγκοσλαβίας και του Ιράκ.

7η εβδομάδα: Η μετάφραση ως θετική ή αρνητική διαμεσολάβηση στα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία.

8η εβδομάδα: Μετάφραση και ανοιχτή κοινωνία: ο μικρο-κοσμοπολιτισμός ως μορφή αντίστασης του τοπικού απέναντι στο νεοφιλελεύθερο κοσμοπολιτισμό και τον ουσιοκρατικό εθνικισμό.

9η εβδομάδα: Μετάφραση και μετανάστευση: η μεταφραστική αφομοίωση και η μεταφραστική ενσωμάτωση ως μέσο ένταξης των εθνικών-γλωσσικών μειονοτήτων στα περιβάλλοντα υποδοχής τους.

10η εβδομάδα: Μετάφραση και ταυτότητα: ο ρόλος της μετάφρασης στις διαπολιτισμικές και πολυπολιτισμικές κοινωνίες.

11η εβδομάδα: Ξενικευτική και οικειωτική μετάφραση: η σύγκρουση του τοπικού με το παγκόσμιο μέσα από τις μεταφράσεις λογοτεχνίας στα παγκόσμια καπιταλιστικά κέντρα.

12η εβδομάδα: Μεταφραστική δεοντολογία: ο μεταφραστής ουδέτερος διαμεσολαβητής ή ενεργός παράγοντας της διαμεσολάβησης;

13η εβδομάδα: Ιδεολογία, λογοκρισία και μετάφραση: σχέσεις και διαδράσεις.

Angeleli, Claudia V. (ed.). The Sociological Turn in Translation and Interpreting Studies. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.

Baker, Mona (2006). Translation and Conflict. A Narrative Account. London and New York: Routledge.

Bielsa, Esperanza and Hughes, Christopher W. (eds.) (2009). Globalization, Political Violence and Translation. New York: Palgrave MacMillan.

Cronin, Michael (2006). Translation and Identity. London and New York: Routledge.

Cronin, Michael (2007). Μετάφραση και Παγκοσμιοποίηση (πρόλογος-μετάφραση-σχόλια Π. Κελάνδριας). Αθήνα: Δίαυλος.

Cronin, Michael (2013). Translation in the Digital Age. London and New York: Routledge.

Hermans, Theo (ed.) (2006). Translating Others (Volume 1 and 2). London and New York: Routledge.

Hung, Eva (ed.) (2005). Translation and Cultural Change. Studies in history, norms and image-projection. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.

Salama-Carr, Myriam (2007). Translating ad Interpreting Conflict. Amsterdam-New York: Rodopi.

Tuylenev, Sergey (2014). Translation and Society. London and New York: Routledge.

Tymoczko, Maria (2010). Enlarging Translation, Empowering Translators. London and New York: Routledge.

Wolf, Michaela and Fukari, Alexandra (eds.) (2007). Constructing a Sociology of Translation. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.

Στην τάξη.

Διατίθεται υλικό που καλύπτει όλη τη διδακτέα ύλη. Χρησιμοποιείται η πλατφόρμα Open eclass ή/και η βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου.

Η μέθοδος διδασκαλίας είναι φοιτητοκεντρική: οι φοιτητές παραλαμβάνουν το υλικό του μαθήματος από την προηγούμενη εβδομάδα για το μελετήσουν και να το σχολιάσουν στο επόμενο μάθημα.

Ενθαρρύνεται η διατύπωση προσωπικών απόψεων και αντιρρήσεων σε περιβάλλον διαλόγου μεταξύ των φοιτητών και του διδάσκοντα.

Οι εξετάσεις του μαθήματος είναι γραπτές. Οι φοιτητές καλούνται να απαντήσουν σε δύο από τις τρεις ερωτήσεις κρίσεως που τους δίδονται χρησιμοποιώντας όλο το διδακτικό υλικό που τους έχει διανεμηθεί στη διάρκεια του εξαμήνου.