Παρουσίαση της Μετάφρασης ως στοχευμένης δραστηριότητας και, συγκεκριμένα, ως διαπολιτισμικής και διαπροσωπικής διάδρασης και κειμενοπαραγωγικής δράσης. Κείμενα με έντονο πολιτισμικό φορτίο που επιλέγονται από βρετανικές, ιρλανδικές ή αμερικανικές ιστοσελίδες αναλύονται μέσω του εντοπισμού και της σύγκρισης των γλωσσοπολιτισμικών διαφορών της ξένης με την ελληνική πραγματικότητα και μεταφράζονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα των μεταφραστικών οδηγιών που παρέχονται στους φοιτητές ταυτόχρονα με το προς μετάφραση κείμενο και τη χρήση συγκεκριμένων μεταφραστικών κανόνων και στρατηγικών.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα μπορούν να:

• αντιλαμβάνονται ότι η μετάφραση είναι στοχευμένη δραστηριότητα που καθορίζεται από τον επικοινωνιακό σκοπό
• κατανοούν ότι η μεταφραστική διαδικασία είναι διαδικασία λήψης αποφάσεων στην οποία, εκτός από τον μεταφραστή, συμμετέχουν διάφοροι εξωκειμενικοί παράγοντες (εμπνευστής, εντολέας, χρήστης και δέκτης του μεταφράσματος, δημιουργός του κειμένου αφετηρίας) που συμβάλλουν στη διαμόρφωση του περιεχομένου και της μορφής του μεταφράσματος
• κατανοούν ότι το μεταφραστικό προϊόν είναι αποτέλεσμα της διάδρασης των παραπάνω παραγόντων και του επιδιωκόμενου επικοινωνιακού του σκοπού
• κατανοούν τη σημασία των μεταφραστικών οδηγιών (translation brief) ως παράγοντα που επηρεάζει καθοριστικά τόσο τη μεταφραστική διαδικασία όσο και το μεταφραστικό προϊόν και ως μέσου αξιολόγησης της ποιότητας του μεταφράσματος
• κατανοούν τα μεταφραστικά προβλήματα και τις κειμενικές λειτουργίες ως εγγενή κειμενικά χαρακτηριστικά
• κατανοούν ότι η εφαρμογή των μεταφραστικών κανόνων και στρατηγικών εξαρτάται από τις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε ανάθεσης
• αναζητούν και να χρησιμοποιούν πηγές πληροφόρησης και τεκμηρίωσης σχετικές με το θεματικό πεδίο του κειμένου αφετηρίας

1η εβδομάδα: Διανομή του κειμένου αφετηρίας. Σύντομη παρουσίαση του περιεχομένου του. Ανάλυση των μεταφραστικών οδηγιών και του Σκοπού της μετάφρασης. Παρουσίαση και ανάλυση των διαφορετικών κατηγοριών των μεταφραστικών προβλημάτων και των κειμενικών λειτουργιών. Παρουσίαση των παράλληλων κειμένων, σχετικών με τη θεματική του κειμένου αφετηρίας και ανάλογης πληροφορικότητας με το κείμενο αφετηρίας στην ελληνική γλώσσα. Οι φοιτητές καλούνται α) να μελετήσουν τα παράλληλα κείμενα ώστε να αποκτήσουν ένα πρώτο απόθεμα γνώσεων σχετικών με τη θεματική του κειμένου αφετηρίας και να εξοικειωθούν με τις γλωσσοκειμενικές τους προδιαγραφές, β) να μελετήσουν το κείμενο αφετηρίας και να εντοπίσουν και να κατηγοριοποιήσουν τα μεταφραστικά προβλήματα και τις κειμενικές λειτουργίες του, γ) να επεξεργαστούν και να προτείνουν λύσεις των μεταφραστικών προβλημάτων και δ) να αξιολογήσουν την εφικτότητα των μεταφραστικών οδηγιών.

2η εβδομάδα: Συζήτηση των καθηκόντων (α) έως (δ) και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τους από τους φοιτητές και τον διδάσκοντα. Παρουσίαση και ανάλυση των μεταφραστικών κανόνων και στρατηγικών. Με βάση την εν λόγω παρουσίαση και τη συζήτηση-αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, οι φοιτητές καλούνται α) να επαναξιολογήσουν τις λύσεις που πρότειναν και β) να προβούν σε μια πρώτη απόπειρα μετατροπής του κειμένου αφετηρίας σε κείμενο υποδοχής εστιάζοντας στην μακροδομή του κειμένου αφετηρίας.

3η εβδομάδα: Εξακρίβωση της διακειμενικής συνεκτικότητας της πρώτης μετάφρασης με το κείμενο αφετηρίας και έλεγχος τυχόν νοηματικών παρανοήσεων. Εφόσον επιβεβαιωθεί η λειτουργική συνάφεια του μεταφράσματος με το κείμενο αφετηρίας οι φοιτητές καλούνται να επεξεργαστούν λύσεις σε επίπεδο μικροδομής με την εφαρμογή των μεταφραστικών στρατηγικών που έχουν ήδη αναλυθεί.

4η εβδομάδα: Παρουσίαση και αιτιολόγηση από τους φοιτητές των λύσεων σε επίπεδο μικροδομής, αξιολόγηση των μεταφραστικών στρατηγικών και των προτεινόμενων λύσεων, αναθεώρηση των λύσεων εάν και όπου κριθεί απαραίτητο. Ανάλυση της έννοιας του λάθους στη μετάφραση με στόχο την εποικοδομητική χρήση του από τους φοιτητές. Με βάση τα όσα συζητήθηκαν και εξηγήθηκαν μέχρι τώρα, οι φοιτητές καλούνται να δημιουργήσουν το τελικό κείμενο υποδοχής.

5η εβδομάδα: Αξιολόγηση του κειμένου υποδοχής με έλεγχο της ενδοκειμενικής του συνοχής, δηλαδή της συνάφειάς του προς τις προσδοκίες και τις γλωσσοκειμενικές συμβάσεις του κοινού υποδοχής της μετάφρασης. Συζήτηση και επαναξιολόγηση της διαδικασίας που οδήγησε στην παραγωγή του κειμένου υποδοχής. Διανομή του δεύτερου κειμένου αφετηρίας με ανάθεση ίδια με εκείνη της 1ης εβδομάδας.

6η εβδομάδα: Όπως στην 2η εβδομάδα παραπάνω. Σε αυτό το σημείο ζητείται από τους φοιτητές να αρχίσουν να τηρούν μεταφραστικό ημερολόγιο όπου θα καταγράφουν τα βήματα που ακολουθούν για την εκπλήρωση των εβδομαδιαίων καθηκόντων τους.

7η εβδομάδα: Όπως στην 3η εβδομάδα παραπάνω. Παρουσίαση του μεταφραστικού ημερολογίου της προηγούμενης εβδομάδας και συζήτηση αξιολόγηση του τρόπου εργασίας.

8η εβδομάδα: Όπως στην 4η εβδομάδα παραπάνω. Παρουσίαση του μεταφραστικού ημερολογίου της προηγούμενης εβδομάδας και συζήτηση αξιολόγηση του τρόπου εργασίας.

9η εβδομάδα: Όπως στην 5η εβδομάδα παραπάνω. Παρουσίαση του μεταφραστικού ημερολογίου της προηγούμενης εβδομάδας και συζήτηση αξιολόγηση του τρόπου εργασίας. Διανομή του τρίτου κειμένου αφετηρίας με επανάληψη της διαδικασίας που ακολουθήθηκε την 1η εβδομάδα.

10η εβδομάδα: Όπως στην 2η εβδομάδα παραπάνω. Παρουσίαση του μεταφραστικού ημερολογίου της προηγούμενης εβδομάδας και συζήτηση αξιολόγηση του τρόπου εργασίας.

11η εβδομάδα: Όπως στην 3η εβδομάδα παραπάνω. Παρουσίαση του μεταφραστικού ημερολογίου της προηγούμενης εβδομάδας και συζήτηση αξιολόγηση του τρόπου εργασίας.

12η εβδομάδα: Όπως στην 4η εβδομάδα παραπάνω. Παρουσίαση του μεταφραστικού ημερολογίου της προηγούμενης εβδομάδας και συζήτηση αξιολόγηση του τρόπου εργασίας.

13η εβδομάδα: Όπως στην 5η εβδομάδα παραπάνω. Συνολική αξιολόγηση της διαδικασίας που ακολούθησαν οι φοιτητές/τριες στη διάρκεια του εξαμήνου

Nord, Christiane (2014). Η Μετάφραση ως στοχευμένη δραστηριότητα. Εισαγωγή στις Λειτουργικές Προσεγγίσεις (Μετάφραση-Προσαρμογή: Σίμος Π. Γραμμενίδης-Δέσποινα Λάμπρου, Επιστημονική Επιμέλεια: Σίμος Π. Γραμμενίδης). Αθήνα: Δίαυλος.

Munday, Jeremy (2002). Μεταφραστικές σπουδές. Θεωρίες και στρατηγικές (μετάφραση Άγγελος Φιλιππάτος). Αθήνα: Μεταίχμιο.

Πρόσωπο με πρόσωπο.

Η διδακτική μέθοδος βασίζεται στις Λειτουργικές περί τη Μετάφραση Προσεγγίσεις και, ιδίως α) στη Θεωρία του Σκοπού και β) στη Θεωρία της Μεταφραστικής Δράσης. Συνδυάζει επίσης την προσανατολισμένη στη διαδικασία μετάφραση (process-oriented translation) με την προσανατολισμένη στο προϊόν μετάφραση (product-oriented translation).

Η μαθησιακή μέθοδος συνδυάζει τη φοιτητοκεντρική διδασκαλία με στοιχεία της καθηγητοκεντρικής και βασίζεται α) στην εφαρμογή της αρχής της Ζώνης της Επικείμενης Ανάπτυξης, β) στην παραδοχή ότι η γνώση ανακαλύπτεται και δεν κατασκευάζεται και γ) στην εναλλαγή του ρόλου του διδάσκοντα από συντονιστή σε καθοδηγητή της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Το σύνολο του διδακτικού υλικού (κείμενα εργασίας, παράλληλα κείμενα, λεξικά) διανέμεται ψηφιακά μέσω της πλατφόρμας Open eClass.

• Ηλεκτρονικά μονόγλωσσα και δίγλωσσα λεξικά
• MS Office
• Ηλεκτρονικές μηχανές αναζήτησης
• Πλατφόρμα Open eClass

Οι εξετάσεις του μαθήματος είναι γραπτές στο τέλος του εξαμήνου. Οι φοιτητές καλούνται να μεταφράσουν προς τα Ελληνικά ένα αγγλικό κείμενο έκτασης περίπου 400 λέξεων με θεματική ανάλογη με εκείνη των κειμένων εργασίας σύμφωνα με συγκεκριμένες μεταφραστικές οδηγίες.

Τα κριτήρια αξιολόγησης έχουν προσδιοριστεί από την έναρξη του ακαδημαϊκού εξαμήνου. Συγκεκριμένα, η μετάφραση θα αξιολογείται με βάση τα οριζόμενα στις μεταφραστικές οδηγίες και την ενδοκειμενική και διακειμενική της συνοχή.